Muson İklimi ve Bitki Örtüsü
Muson iklimi, belirgin mevsimsel değişiklikleri ve bol yağışlarıyla tanınan tropikal bir iklim türüdür. Bu iklimin etkili olduğu bölgelerde bitki örtüsü genellikle geniş yapraklı ağaçlardan oluşur ve kışın yapraklarını döker. Muson ikliminin hâkim olduğu ormanlarda en yaygın ağaç türü tik ağacıdır. Bu iklim, tropikal iklim bitki örtüsü ile benzer özelliklere sahiptir. Sıklıkla yoğun yağışlar ve güçlü rüzgârlar görülür. Bu nedenle bitki örtüsü geniş yapraklı ağaçlardan oluşur. Muson iklimi, yıllık basınç faktöründen çok fazla etkilenmeyen ve rüzgârların etkisi altında olan bir iklim kuşağıdır. İklimin en fazla görüldüğü bölgeler Güney Çin, Güney Hindistan, Güneydoğu Asya, Mançurya ve Japonya gibi ülkelerdir. Bu iklim kuşağında sürekli yağışların olması sık sık sel felaketlerine de neden olmaktadır. Yazları ılık bir hava özelliği taşırken, kışları kuru ve soğuk bir özellik gösterir. Sıcaklık ortalaması yıl boyunca 10 derece ve üzerindedir.
Muson İklimi Bitki Örtüsü Özellikleri Nelerdir?
- Muson iklimi, Güney ve Güneydoğu Asya bölgelerinde yaygın olarak görülür. Ayrıca, Avustralya'nın kuzeyinde ve Doğu Afrika bölgesinde, özellikle Madagaskar adasında da etkilidir.
- Muson rüzgârlarından etkilenen bu iklimde, yaz ayları yağışlı, kış ayları ise kuru ve soğuk geçer. Bu hava koşulları, savan iklimi ile benzerlik taşır.
- Yıl boyunca etkili olan sıcaklık ortalaması on derecenin üzerindedir ve sıcaklık bakımından savan iklimine göre daha yüksektir.
- Muson ikliminde yıllık yağış miktarı 1000-1500 mm civarındadır. Yağışlar kıyı bölgelerinde daha yoğundur. Kıyı bölgeleri arasında en fazla yağış alan ülke Hindistan'dır. Hindistan'ın kuzeydoğusunda yer alan Çerapunçi bölgesi, yıllık olarak 12.000 mm yağış alabilme özelliği gösterir ve bu bakımdan dünyada ilk sıralarda yer alır. Hindistan'da su ve nehirler kutsal sayılır ve muson yağmurları sırasında nehirlerde törenler düzenlenir. Bu törenler genellikle Ganj Nehri'nde gerçekleştirilir.
- Bitki örtüsü geniş yapraklı ağaçlardan oluşur ve bu ağaçlar kışın yapraklarını döker.
- Yağış rejimi düzensizdir, bu nedenle akarsuların debisi düzensiz olarak artar ve azalır. Yaz aylarında bol miktarda su taşıyabilirken, kış aylarında su miktarında büyük düşüşler görülebilir.
- Yağışların fazla olması nedeniyle toprakta kimyasal çözünme görülür. Bu çözünme üzerinde etkili olan bir diğer unsur ise nem faktörüdür.
- Gece ve gündüz arasında sıcaklık farkı görülmez. Sıcaklığın fazla olduğu bölgelerde çözünmeler hızlı bir şekilde gerçekleşir. Hızlı bir çözünme olduğundan dolayı kahverengi orman toprakları görülür. Humus bakımından oldukça zengin olan bu toprak türü üzerinde çeşitli ürünler rahatlıkla yetiştirilebilir.
- Muson ikliminde Nisan ve Eylül aylarında Güney Asya'da kara sıcaklığının 45 dereceye ulaşması, denizlerde ise sıcaklığın 25 dereceye kadar düşmesi gibi özellikler gözlenir. Ayrıca, bu iklimde asit yağmuru yağma ihtimali de vardır.
|
